İstanbul Harbiye’deki Divan İstanbul Otel’de düzenlenen basın toplantısında Sıhhate Evet Derneği Lideri Prof. Dr. Elif Dağlı ile Ekonomist ve siyasetçi Prof. Dr. Hurşit Güneş sunum yaptı.
Prof. Dr. Elif Dağlı, “Dünden Bugüne Tütün ve Kontrolü” ve “Gelecek Devrin Mesken Ödevleri” başlıklı sunumuyla Türkiye’de tütün ve tütün eserlerinin kullanım oranlarının geçmişten günümüze artış gösterdiğini ve buna bağlı olarak da Akciğer kanserinde de yanlışsız orantıda bir artış olduğunu söz etti.
Prof. Dağlı, tütün kullanıcılarının yüzde 80’inin ekonomik seviyesi düşük ve orta olan ülkelerde olduğunu kaydetti. Dünyada 1,3 milyar kişinin sigara kullandığını da aktaran Dağlı, tütün üreticilerinin elde ettiği karın 2021’de 849,9 milyar dolar, 2022’de 867,6 milyar dolar olduğunu, bu çıkarın 2030’a gelindiğinde ise 1049,9 milyar dolara ulaşacağını söz etti.
“YASAK İLAN EDİLMEYİNCE BİZ İLAN ETTİK”
Dağlı, 1996’da sigara reklam ve promosyon yasağı mevzuatının çıkarıldığını. 2009’da ise kapalı alanlarda tütün kullanımının yasaklandığını, lakin yasaklama tarihine kısa bir müddet kala yetkililerden ses çıkmaması üzerine dernek olarak Türk Hava Yolları’na (THY) bir aylık “Türkiye Büsbütün Dumansız Oluyor” başlıklı reklam vererek, bu yasağı kendilerinin ilan ettiğini söyledi.
Sigara ve nargile ihracatında da artış olduğunu kaydeden Dağlı, sigara kullanıcılarının büyük oranda erkek olduğunu, lakin ilerleyen yıllarda bayanlarda da sigara kullanım oranının artış gösterdiğini belirtti.
Prof. Dr. Dağlı, kanuna nazaran tütün eserleri, çocukların göz hizasında satılmaması gerektiğini lakin Türkiye’deki satış noktalarının yüzde 99’unda bunun ihlal edildiğini söz etti.
“SİGARA FİYATI ARTARSA KULLANIM DÜŞER”
Ekonomist ve siyasetçi Prof. Dr. Hurşit Güneş ise, “Tütünün Vergilendirilmesi” başlıklı sunumunda, tütün ve tütün eserlerinin vergilendirilmesi ile sigara kullanımının azaltılabileceğini ön gördüklerini ve bu alanda yapılan çalışmaya nazaran, sigara fiyatlarının yüksek olduğu ülkelerde, kullanımın da tıpkı oranda düştüğünün gözlemlendiğini aktardı.
EN UCUZ SİGARA TÜRKİYE’DE SATILIYOR
Güneş, yapılan araştırma sonucunda 101 ülke ortasında sigara fiyatının en düşük olduğu ülkenin Türkiye olduğunun altını çizerek, sigarayla uğraşta fiyat artışının tesirli olabileceğini sav etti.
PROF. DR. HÜNEŞ’İN CHP’DE SİGARA ANISI
Prof. Dr. Güneş, CHP Genel Saymanı olduğu devirden bir anısını da paylaştı. Güneş, sigarayla ilgili anısını şöyle aktardı:
“CHP’de Genel Saymandım. Bina sorumlusuydum yani. Kapalı alanda sigara içmek yasaktı. Gürsel Tekin, Faik Öztrak, öteki vekiller içeride sigara içiyorlardı. Ben de sigara içmesinler diye ‘Sizi şikayet ederim, eza ödersiniz’ dedim. Bana karşı oldular ve ‘Bina sorumlusu sensin. Şayet bizi şikayet edersen sen kapalı alanda sigara içirttiğin için daha çok ceza ödersin’ dediler.”